Dil öğrenmek,kelimeleri kalıcı hafızaya atmak istiyoruz.Kelimeleri ezberleyip iki gün sonra unutuyorsak bu yazıda etkili bir şekilde hızlı ve kalıcı olarak kelime nasıl öğrenilir? ve daha bir çok şeye değiniyoruz.
Beynimizin yeni bir dili hızlı edinmesinin sırrı : Dil öğreniminin 6 seviyesi
Eğer üstün dil zekasına sahip değilseniz yeni bir dil öğrenirken şu yollardan geçmeniz gerekir
1)Giriş
2)Tanıma
3)Alışma
4)Yetkinlik
5)Derin yetkinlik
6)Üst seviye(mastır)
1)Giriş
Bu seviyede dile daha yeni tanışırsınız ve sizin hoşunuza gider dil öğrenmek istersiniz.Kumandanın üstündeki yabancı yazıdan , metroda konuşulan yabancı dil gibi dile karşı ilk izlenimiz bu evrede oluşur.
2)Tanıma
Bu evrede konuşulanı tanırsınız.Mesela Rusça bilmesiniz fakat konuşulanın Rusça olduğunu fonetiğinden,yapısından çıkarırsınız.
3)Alışma
Tanıma evresinin bir üst seviyesidir.Bu evrede basit merhaba günaydın gibi kelimeleri artık anlayabilip konuşabiliyor durumundasınızdır.
4)Yetkinlik
Yerli konuşmacıyla artık konuşabilir derdini anlatabilirsin o dilde yetkinsin demektir. Grammerin çok mükemmel değildir fakat karşıdaki seni anlıyorsa sende onu anlayabiliyorsan yetkinlik kazanmışsın dır.
5)Derin Yetkinlik
Yetkinliğin üst seviyesidir. Arkasından gelir. Yerli konuşmacı gibi konuşabilirsin bu seviyede. Dilin nüanslarına yapısına artık çok dikkat edersin.
6)Üst seviye(mastır)
Bu seviye konuşmanın ötesinde akademik ve resmi olarak bir dile adapte olmaktır.Konuşmanın üst seviyesidir.Bu seviyede çoğu yerli konuşmacı bile yoktur.
Çoğu insan alışma evresinde takılı kalır.Diğer seviyeye geçebilecek zaman bulamazlar veya çalışma stratejileri diğer seviyeye geçecek kadar iyi değildir.
Çoğu insanda yetkinlik seviyesine çalışma gerektiği için ulaşmak istemez.Çünkü yetkinlik seviyesi 2000 kelime bilmeyi gerektir. 2000 kelime ancak güzel çalışma ile öğrenilebilir.
Kim 2000 kelime öğrenecek kadar zamana sahip ki ? Çoğu insan 2000 kelime öğrenirken bel ağrıları geçirir fakat öğrenemez çünkü stratejisi çok yanlıştır. Beli ağrıyan insanların çoğu yarı yolda bırakırlar öğrenmeyi.Fakat gerçekten daha iyi bir yol var.
…Etkili tekrar.
Tekrar vs Etkili Tekrar
Başlık ile ağzımdaki baklayı çıkarmış oldum.
Tekrar etmeyi mi işaret ediyorum?
-Hayır,Benim gerçekten işaret ettiğim şey etkili tekrar etmek.
Bu ikisi arasında çok büyük farklılıklar var.Saf tekrar yeterli değildir.Dili hızlı öğrenebilmemiz için etkili tekrar etmeliyiz.
Örneği 100 kelimeyi kağıda yazın ve öğrenmeye çalışın.beynimizin uzun hafızasına atmamız ne kadar zor değil mi?Kayayı dağa doğru itmek gibi bir şey.
Gerçek şu ki , tekrar etme burada hedefinizi zorlaştırmaktan başka hiçbir şey yapmayacaktır.Çünkü beynimiz kendisini şoka uğratmayacak şeylere odaklanabilir sadece.Öğretmenin ezberlemeniz için verdiğini kelime listesinden daha işe yaramaz belkide hiçbir yöntem yoktur.
Böyle olduğunda bırakmak gerçekten de çok mantıklı.Beyni zorla ama beyin istemesin ne yapabilirsiniz ki?
İşte daha iyi bir alternatif olan Etkili Tekrara bakmamız bu konuda daha etkili olacaktır bizler için.
Etkili Tekrar nedir?
Etkili tekrar beynimizin dikkat vermesiyle ilgilenir.
Beyin ne zaman dikkati verirse uzun dönem hafıza o zaman oluşur.
Örneğin 3 gün önceki yediğin kahvaltıyı hatırlıyor musun? Hayır.Çünkü dikkatini ona vermedin.
Fakat kaç yıl önce ilk aşık olduğun kızın yüzünü hatırlıyor musun?
Çoğu insan ilk aşkının yüzünü hatırlamayabilir.Fakat en azından göz rengini, saçının kokusunu,sesini,nasıl konuştuğunu,kalbini nasıl çarptırdığını hatırlar.Belkide tüm konuşmalarınızı hatırlarsınız onunla.
…..Çünkü dikkatini verdin ona değil mi?
Etkili tekrar beynimizdeki aynı mekanizmayı kullanır.Bu şekilde daha hızlı yabancı dil öğrenebiliriz.Etkili çünkü beynimizin öğrenme mekanizmasından faydalanır.Nasıl ilk aşkı unutamıyor isek dildeki nüansları da unutamayacağız bu şekilde.
Peki bunu nasıl yapacağız?
Biz burada ezbere dayalı öğrenmeden uzak duracağız.Çünkü bu yöntem kısa dönem hafızamızı çalıştırır. Bizim ihtiyacımız olan şey tekrarların kalıcı hafızada olması ve biz bunu 5 duyu ile yapacağız.
Etkili tekrarı 5 duyu ile nasıl yapacağız?
Yeniden 100 kelime öğrenmemiz gerektiğini ele alalım. Görme,tatma,işitme,dokunma,duyma duyularımızı kullanarak öğrenme şekli oluşturacağız. Ve 100 kelime listesini akılda kalıcı hale getireceğiz.
A)Görme
Dil öğrenme çalışmanı muhafaza etmen için kelimeleri değil görselleri görmelisin.Çünkü beynimizi fotografik olarak çalışır . Buna fotografik hafıza denir. Bu fotoğrafların yazıdan daha etkili olduğunu bize gösterir. Bu yüzden videolar yazılara göre dil öğreniminde en etkili ekipmandır.
Peki ne zaman kelime öğrenmeye çalışırsan kelimeyi bir fotoğraf ile encode et.Daha canlı daha renkli daha iyi. Bu yolla etkili tekrar arenasına girmiş bulunmaktasın.
Yabancı dil kelime nasıl öğrenilir yazısını okumanı tavsiye ederim.
Video seçtiğinde alt yazılı olsun.Ama öğreneceğin dilin alt yazısı. Bundan önce trascriptini videonun al ve bilmediğin kelimeleri çevir.Sonra o dili video ya entegre et. İzle aynı zamanda oku iki şekilde dil edinimi gerçekleştirerek kolay ve hızlı yoldan öğreneceksin.
Görme duyusunu kullanmanın bir diğer yolu kelime defteri tutarken bilmediğiniz kelimeleri renkli yazılar kullanarak yazmanız .
Yabancı kelime nasıl kolay öğrenilir yazısında değinmiştik.
B)Dinleme
Etkili tekrar için duyma yöntemini kelimeleri ton seklide kafanızda kodlayarak kolay öğrenebilirsiniz. Çocuklarda uygulanan bir teknik ve başarı oranı çok yüksek.
Diğer bir duyma ile yöntem ise Şarkı sözü.Öğrenmek istediğiniz dilde şarkının sözlerini dinlerken okuyun kelimelerin zaten tonu olacak orada siz oluşturmanıza gerek kalmıyor.Böylelikle kelimeleri akılda kalıcı şekilde öğrenebilirsiniz.
Dinleme metodu ile yabancı dil öğrenmek yazımızı okuyabilirsiniz.
C)Tat alma
Yenilenebilecek şeylerinin anlamını öğrendiğiniz dilde onu yerken öğrenebilirsiniz.Beynimiz tat alma ile onu ilişkilendirdiği için yerken o kelimeyi öğrenmiş olacağız.Genellikle yemekle ilgili kelimeler bu şekilde kolay öğreniliyor.
Örneğin bir portakalı aldık.Tadına baktık hafif ekşi falan ve onun orange olarak kafamıza tat duyusu ile kazımış olduk.
4)Koku alma
Yolda giderken bir koku duydunuz ve bir anda o kokunun geçtiği yeri hatırladığınız olmuştur kesinlikle.Koku hafızası diğer duyulara göre çok güçlüdür.Kokuyla endekslenmiş bir şeyi unutma ihtimaliniz neredeyse sıfırdır. Kokuyla ilgili kelimeler biraz az yoğunlukta fakat kokusu olan şeylerin kelimelerini öğrenirken mutlak bu yöntemi deneyin.
5)Dokunma
Bazı insanlar kımıldadıkları anda daha iyi öğrenirler.Kelimeyi gerçek bir aksiyonla ilişkilendirdiklerinde rahatça öğrenebilirler.
Mesela İngilizce kelime olan round(daire) öğrenirken eliyle daire çiziyor bu round diyor.Ya da jump(zıplama) zıplıyor. Kinetiksel olarak kelimeyi ilişkilendirerek kolay öğreniyor.
Yukarıdaki duyu organlarını kullanarak yapılan öğrenme tekrar şekilleri etkili tekrara giriyor.Kelimeyi kalıcı hafızanız almanız için muhteşem örnekler.
İşte kelimeyi ezberlerken doğrudan kağıda yazıp ezberlemeye zorlamak işi çok zorlaştıracak hatta imkansız hale getirecek.
Yukarıdaki etkili tekrar metotlarını uygulayarak kelimeleri çok kolay bir şekilde kalıcı hafızanıza atabilirsiniz.
Hepinize bol şanslar.
